Hebban olla vogala
Op het schutblad van een in Engeland bewaard Latijns handschrift van omstreeks 1100 staan wat schrijfprobeersels, waaronder een paar regels: 'Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu' ('Zijn alle vogels nesten begonnen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?') Deze tekst van een verliefde jongeman wordt beschouwd als het oudst bewaarde stukje literatuur in het Nederlands. Maar de woorden die er in voorkomen zijn niet de oudst bekende. Langdurig onderzoek van een wettekst uit de zesde eeuw heeft daarin 350 woorden gevonden die toen ook al tot de spreektaal moeten hebben behoord. Ze werden in 2012 bekend gemaakt. Zoals 'andarstrippi' (het land van een ander), 'morther' (moord), 'fri' (vrouw) en 'durpello' (drempel).
Welke veldheer trok met zijn leger en olifanten over de Alpen naar Italië?
opzet
Heeft betrekking op de wil van iemand die een handeling verricht. Een opzettelijke daad wordt met de wil op, of in ieder geval de acceptatie van, een bepaalde uitkomst verricht. Je weet wat je doet en wat de gevolgen kunnen zijn. Er wordt dan ook wel gesproken van \'willens en wetens\'. Doelbewuste opzet op het doden van iemand door een pistoolschot is willen dat die persoon overlijdt als gevolg van het pistoolschot. Voorwaardelijke opzet is als je er rekening mee houdt dat je gedrag een bepaald gevolg kan hebben en er toch mee doorgaat. Iemand schiet met een pistool, wetend dat hij een ander zou kunnen raken. Als dat gebeurt is sprake van voorwaardelijke opzet. Het tegenovergestelde van opzettelijk is per ongeluk. In het strafrecht is opzet nodig om te kunnen spreken van een ernstig misdrijf.
De 10 meest gezochte woorden en begrippen van de afgelopen week
- ze dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was
- ijs en weder dienende
- het sop is de kool niet waard
- tussen wal en schip raken
- met een kluitje in het riet sturen
- als de vos de passie preekt
- nagel aan iemands doodskist
- paard van Troje binnenhalen
- geen schot in de zaak
- op het verkeerde been zetten
