Ernst Bloch
(1885-1977) Duitse filosoof, emigreerde in 1933 uit Duitsland en vestigde zich uiteindelijk in de Verenigde Staten. Keerde na de oorlog terug naar Duitsland, waar hij in 1948 te Leipzig (in de toenmalige DDR) hoogleraar werd. Na de bouw van de Muur in 1961 keerde hij na een verblijf in West-Duitsland niet meer terug naar de DDR, waar hij vanwege zijn vrijzinnige uitspraken voortdurend door de partijbureaucratie werd lastiggevallen. Hij verbond het marxisme met motieven uit de joodse eschatologie (leer van het einde der tijden). De hoop is voor hem de motor van de geschiedenis; het verlangen naar een beter leven houdt het wereldproces gaande. In zijn hoofdwerk Das Prinzip Hoffnung (drie delen, 1954-1959) zet hij uiteen hoe utopische motieven zich in allerlei cultuuruitingen, van hoog tot laag, vertalen. Bloch ontwikkelde een aparte stijl van schrijven, die men expressionistisch zou kunnen noemen en die veel van zijn werken een hoog literair gehalte geven.
Welke adellijke familie speelde de hoofdrol in De scharlaken stad van Hella Haasse?
ooievaar
Geluksbrenger. De terugkerende ooievaars werden gezien als voorboden van de lente. En als een paar op een dak van een huis nestelde, geloofde men dat de bewoners een voorspoedig jaar tegemoet gingen. De ooievaar als brenger van kindertjes stamt uit Duitsland en is pas begin negentiende eeuw naar Nederland overgewaaid. Het paste wel bij de tijd dat nog niet openlijk over seksualiteit en geboorte werd gesproken. De gewoonte om als een kind is geboren een houten ooievaar in de tuin te zetten komt ook uit Duitsland maar is in Nederland van later datum, zo begin twintigste eeuw.
