vervreemding
Begrip uit de filosofie van Karl Marx. Het is het verschijnsel dat de moderne mens (in de kapitalistische maatschappij) geen mogelijkheid heeft om uiting te geven aan zijn eigen natuur omdat hij geen zeggenschap heeft over hoe hij zijn leven invult. Vooral door toedoen van de 'vrije' markteconomie is hij gescheiden van zijn medemens (die hij alleen kan zien als concurrent), van zijn werk (omdat het hem wordt gedicteerd) en van de producten van zijn werk (omdat die aan de kapitalisten toevallen). Bovendien kan hij zich niet herkennen in de staat, omdat die niet de wil van de gemeenschap vertegenwoordigt maar van de heersende klasse.
Welke adellijke familie speelde de hoofdrol in De scharlaken stad van Hella Haasse?
ooievaar
Geluksbrenger. De terugkerende ooievaars werden gezien als voorboden van de lente. En als een paar op een dak van een huis nestelde, geloofde men dat de bewoners een voorspoedig jaar tegemoet gingen. De ooievaar als brenger van kindertjes stamt uit Duitsland en is pas begin negentiende eeuw naar Nederland overgewaaid. Het paste wel bij de tijd dat nog niet openlijk over seksualiteit en geboorte werd gesproken. De gewoonte om als een kind is geboren een houten ooievaar in de tuin te zetten komt ook uit Duitsland maar is in Nederland van later datum, zo begin twintigste eeuw.
