Wilhelm Dilthey
(1833-1911) Duitse filosoof en historicus. Hij benadrukte dat er twee typen van wetenschappen zijn die zich zowel wat hun object als hun methode betreft, fundamenteel van elkaar onderscheiden: de natuurwetenschappen en de geesteswetenschappen. Waar de natuurwetenschappen erop uit zijn hun object te verklaren, is het het streven van de geesteswetenschappen hun object te begrijpen (Verstehen). Voor dat Verstehen moet de filosofie het instrumentarium bieden. Haar werkterrein is de geschiedenis, waar de menselijke geest zich bij uitstek ontvouwt: 'Wat de mens is, ontdekt hij alleen door de geschiedenis.' Dilthey heeft een grote invloed gehad op de methodologie van de geschiedeniswetenschap. Door zijn toedoen veranderde ze van een beschrijvende in een begrijpende wetenschap.
Welke adellijke familie speelde de hoofdrol in De scharlaken stad van Hella Haasse?
ooievaar
Geluksbrenger. De terugkerende ooievaars werden gezien als voorboden van de lente. En als een paar op een dak van een huis nestelde, geloofde men dat de bewoners een voorspoedig jaar tegemoet gingen. De ooievaar als brenger van kindertjes stamt uit Duitsland en is pas begin negentiende eeuw naar Nederland overgewaaid. Het paste wel bij de tijd dat nog niet openlijk over seksualiteit en geboorte werd gesproken. De gewoonte om als een kind is geboren een houten ooievaar in de tuin te zetten komt ook uit Duitsland maar is in Nederland van later datum, zo begin twintigste eeuw.
