Willem van Ockham
(1285-1347) Engelse filosoof, lid van de orde der franciscanen. Kreeg het in 1324 aan de stok met de paus, toen deze hem vanwege 'verdachte' leerstellingen aanklaagde, en sleet de rest van zijn leven in ballingschap, onder protectie van de Beierse koning ('Verdedig jij me met het zwaard, dan zal ik je met de pen verdedigen').
Belangrijkste en scherpzinnigste verdediger - hij werd wel doctor invincibilis, onoverwinnelijke meester genoemd - van het nominalisme. Volgens hem is de juiste weg van de wetenschap niet het vertrekken vanuit algemene abstracte begrippen om uiteindelijk door logische redenering bij het concrete individuele uit te komen (de deductieve methode), maar precies omgekeerd, namelijk beginnen bij de afzonderlijke dingen, zoals ze zich in de ervaring tonen, om van daaruit op basis van combinatie algemene begrippen te vormen.
Beroemd is zijn zuinigheidsbeginsel (het scheermes van Ockham) volgens welk men in de wetenschap het aantal gebruikte termen, wetten en principes zo klein mogelijk moet houden en als het ware met een scheermes alle quasi-wetenschappelijke ballast moet wegsnijden.
Welke adellijke familie speelde de hoofdrol in De scharlaken stad van Hella Haasse?
ooievaar
Geluksbrenger. De terugkerende ooievaars werden gezien als voorboden van de lente. En als een paar op een dak van een huis nestelde, geloofde men dat de bewoners een voorspoedig jaar tegemoet gingen. De ooievaar als brenger van kindertjes stamt uit Duitsland en is pas begin negentiende eeuw naar Nederland overgewaaid. Het paste wel bij de tijd dat nog niet openlijk over seksualiteit en geboorte werd gesproken. De gewoonte om als een kind is geboren een houten ooievaar in de tuin te zetten komt ook uit Duitsland maar is in Nederland van later datum, zo begin twintigste eeuw.
