1815-1900

Dit hoofdstuk - waarin de Europese geschiedenis centraal staat - begint met de val van Napoleon en eindigt bij de 20ste millenniumwisseling, tevens het jaar waarin de vijfde wereldtentoonstelling werd gehouden, in Parijs. In deze eeuw werden op het gebied van wetenschap en techniek vele ontdekkingen gedaan, zoals de booglamp (1810), de fiets (1816), de naaimachine (1829), enz. Na 1870 steeg het aantal aangevraagde patenten zelfs explosief, o.a. met de gloeilamp (1879), de stoomturbine (1883) en de luchtband (1888). Zo deed de industriële revolutie, die rond 1780 in Groot-Brittannië was begonnen, in rap tempo zijn intrede in Europa. Dat bracht een dusdanig grote technologische vooruitgang met zich mee dat de wereld hierdoor drastisch veranderde. Het is ook de eeuw waarin overal de slavernij werd afgeschaft, wat er o.a. toe leidde dat goedkope arbeidskrachten in Azië werden geronseld, waardoor vele Indiase moslims en Javanen contractarbeiders in Suriname terechtkwamen. Veel landen kregen na de revoluties van 1848 een grondwet en aan het eind van de eeuw hebben bijna alle landen van Europa een grondwet, waarin de belangrijkste beginselen uit de Verlichting, rechtsgelijkheid en rechtszekerheid, waren verankerd als fundament van de rechtsstaat.

De technologische ontwikkelingen uit deze eeuw komen in andere hoofdstukken aan bod, maar de personen en gebeurtenissen die het wereldtoneel beheersten staan in dit hoofdstuk, zoals de Amerikaanse burgeroorlog en de nu niet meer zo bekende Dreyfus-affaire, maar ook het kolonialisme en het panslavisme.

Woorden en begrippen die algemeen gebruikelijk en bekend zijn, zoals stoommachine, staan hier niet in, evenmin als woorden die o.i. te specialistisch zijn, zoals censuskiesrecht. Maar wij staan open voor suggesties.