CPN

Communistische Partij Nederland (CPN) heette aanvankelijk Communistische partij Holland (CPH) en werd in 1918 opgericht door radicalen in de SDAP, die tégen reformisme (geleidelijke hervorming) en vóór revolutie waren. In 1907 hadden zij al een eigen blad, De Tribune, opgericht. In 1935 werd CPH omgedoopt tot CPN.
Tijdens de bezetting speelde de CPN, na aanvankelijke aarzeling, een vooraanstaande rol in het verzet. Haar illegale blad heette De Waarheid dat na de oorlog tot 1990 bleef bestaan. In 1946 boekte de CPN een eenmalig verkiezingssucces: tien zetels in de Tweede Kamer van toen nog 75 zetels.
De bekendste politieke leiders van de CPN waren David Wijnkoop in de jaren dertig en Paul de Groot na 1945. Verscheidene vooraanstaande intellectuelen zijn kortere of langere tijd lid geweest van de CPH/CPN: onder andere Frans Goedhart, Jacques de Kadt , A.J. Koejemans, Henriëtte Roland Holst, Jan Romein, Henk Sneevliet en Theun de Vries.
Bij de Kamerverkiezingen van 1989 trad de CPN niet meer zelfstandig op, maar als onderdeel van de formatie Groen Links. In juli 1991 besloot de CPN zichzelf op te heffen en op te gaan in de partij Groen Links.
Zie ook communisme en Russische Revolutie.