Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog was de oorlog van 1939 tot 1945 tussen de asmogendheden (Duitsland, Italië, Japan) en de geallieerden. De oorzaken liggen in de frustraties die waren ontstaan na de Eerste Wereldoorlog door de Vrede van Versailles, waar Duitsland tot hoge herstelbetalingen werd verplicht, de agressieve aard van het fascisme en persoonlijke drijfveren van Hitler.
De oorlog begon toen Duitsland, na de aansluiting van Oostenrijk (Anschluss) en de inlijving van het Sudetenland in 1938, op 1 september 1939 Polen binnenviel. Engeland verklaarde toen Duitsland de oorlog. De Duitse luchtmacht begon daarop de Engelse steden zwaar te bombarderen, o.a. Coventry en Londen.
De landoorlog in West-Europa begon in het voorjaar van 1940. Eerst werden Noorwegen en Denemarken onder de voet gelopen door de geoliede Duitse Wehrmacht, daarna volgden in snel tempo (Blitzkrieg) Nederland, België en Frankrijk, Joegoslavië en Griekenland. Een jaar later, in 1941 viel Duitsland ook de Sovjet-Unie aan, waarmee het nog in 1939 een niet-aanvalsverdrag had gesloten.
Door een verwoestende Japanse luchtaanval op de Amerikaanse vloot in de marinehaven Pearl Harbor (Hawaii) werden ook de Verenigde Staten de oorlog ingetrokken. De oorlog in de Pacific begon. Japan bezette tal van landen waaronder Nederlands-Indië.
De Duitse veldtocht tegen de Sovjet-Unie liep dood in de ijzige winter van 1942.
Een belangrijk deel van het Duitse leger werd bij Stalingrad door het Rode leger omsingeld en de Duitse troepen moesten zich tenslotte, volledig uitgeput, overgeven. Duizenden soldaten werden krijgsgevangen gemaakt. Dit wordt gezien als het grote keerpunt in de Tweede Wereldoorlog.
In Noord-Afrika en Zuid-Europa raakten de westerse geallieerden geleidelijk aan de winnende hand. In 1943 werden de Duitse legers in Italië overwonnen In juni 1944 volgde de grote invasie van de kusten van Normandië (D-Day) en ontstond een westelijk front. De geallieerden rukten op door Frankrijk. Parijs werd bevrijd. Maar deze snelle opmars stokte in de strenge winter van '44-45.
De teruggeslagen Duitse legers begonnen een laatste tegenoffensief in de Ardennen, maar verloren. De Amerikaanse en Engelse legers staken de Rijn over en trokken op naar Berlijn. Die stad werd in april 1945 door het Rode leger ingenomen. Hitler pleegde zelfmoord. Dit alles leidde tot de onvoorwaardelijke capitulatie van Duitsland op 7 mei 1945.
Nadat een maand later de allereerste twee Amerikaanse atoombommen op Nagasaki en Hiroshima waren gegooid, gaf ook Japan zich over.
Mede door de perfectionering van het oorlogsmaterieel heeft de Tweede Wereldoorlog aan circa 50 miljoen mensen het leven gekost, van wie ongeveer de helft burgers. Zes miljoen van hen waren joden.
Zie ook Holocaust.