bloeddruk
De bloeddruk is de druk die wordt uitgeoefend op de wand van een bloedvat, in het bijzonder van de slagaders. Deze druk is afhankelijk van het slagvolume van het hart, de elasticiteit van de vaatwand, het totale bloedvolume en de weerstand in de buitenste bloedsomloop. Men onderscheidt een onderdruk (diastolische bloeddruk), die wordt gemeten op het moment dat het hart zich samentrekt (het moment van de hartslag), en een bovendruk (systolische bloeddruk), die aangeeft hoe groot de druk is die het bloed in de slagaderen uitoefent tussen twee hartslagen in. De bloeddruk wordt gewoonlijk gemeten door een opblaasbare band om de bovenarm op te pompen en met een stethoscoop boven de slagader in de elleboogplooi naar de vaattonen te luisteren die hoorbaar worden als men de band langzaam laat leeglopen. Men spreekt van hypertensie (hoge bloeddruk) als de onder- en/of bovendruk bij herhaling over een langere periode hoger is dan normaal.
Welke adellijke familie speelde de hoofdrol in De scharlaken stad van Hella Haasse?
ooievaar
Geluksbrenger. De terugkerende ooievaars werden gezien als voorboden van de lente. En als een paar op een dak van een huis nestelde, geloofde men dat de bewoners een voorspoedig jaar tegemoet gingen. De ooievaar als brenger van kindertjes stamt uit Duitsland en is pas begin negentiende eeuw naar Nederland overgewaaid. Het paste wel bij de tijd dat nog niet openlijk over seksualiteit en geboorte werd gesproken. De gewoonte om als een kind is geboren een houten ooievaar in de tuin te zetten komt ook uit Duitsland maar is in Nederland van later datum, zo begin twintigste eeuw.
