Rechter-commissaris

In het strafrecht de rechter die het gerechtelijk vooronderzoek leidt en hier actief bij betrokken is. Als rechter is de rechter-commissaris een lid van de rechtbank, en wordt hij of zij door het gerechtshof benoemd. Als de officier van justitie een nader onderzoek nodig vindt om meer gegevens over de zaak te verzamelen, dan kan hij een vordering instellen tot een gerechtelijk vooronderzoek bij de rechter-commissaris. De rechter-commissaris kan in het onderzoek ook bijzondere taken hebben, zoals het afnemen van een getuigenverhoor.
Ook in het faillissementsrecht speelt een rechter-commissaris een rol, benoemd door de rechtbank. Bij de afhandeling van het faillissement houdt de rechter-commissaris toezicht op het werk van de curator. Hij of zij moet bijvoorbeeld toestemming verlenen bij rechtshandelingen of transacties die de curator wil aangaan.